
जुना फ्लॅट किंवा घर खरेदी करताना काय तपासावे?
SEO Description: पुनर्विक्री फ्लॅट किंवा घर खरेदी करताना कायदेशीर आणि व्यावहारिक बाबी तपासण्यासाठी सोप्या टिप्स. कायदेशीर कागदपत्रे, मालमत्तेची स्थिती आणि इतर महत्त्वाच्या गोष्टी जाणून घ्या.
Slug: resale-flat-or-house-purchase-tips
Description: जुना फ्लॅट किंवा घर खरेदी करणे हा आर्थिक आणि भावनिकदृष्ट्या महत्त्वाचा निर्णय आहे. या लेखात, पुनर्विक्री मालमत्ता खरेदी करताना कायदेशीर कागदपत्रे, मालमत्तेची भौतिक स्थिती, आणि इतर महत्त्वाच्या बाबी तपासण्यासाठी सोप्या आणि कायदेशीर टिप्स दिल्या आहेत. सामान्य नागरिकांना समजेल अशा भाषेत लिहिलेला हा लेख तुम्हाला सुरक्षित आणि फायदेशीर खरेदी करण्यास मदत करेल.
प्रस्तावना
जुना फ्लॅट किंवा घर खरेदी करणे हा एक मोठा निर्णय आहे, आणि यामध्ये कायदेशीर, आर्थिक, आणि व्यावहारिक बाबींची काळजी घेणे आवश्यक आहे. पुनर्विक्री मालमत्तेच्या बाबतीत, नवीन मालमत्तेपेक्षा अधिक सावधगिरी बाळगावी लागते, कारण मालमत्तेचा इतिहास, कायदेशीर कागदपत्रे, आणि भौतिक स्थिती यांची तपासणी करणे गरजेचे आहे. या लेखात, तुम्ही पुनर्विक्री मालमत्ता खरेदी करताना कोणत्या गोष्टी तपासाव्यात याबाबत सविस्तर माहिती दिली आहे.
१. मालमत्तेची कायदेशीर कागदपत्रे तपासा
मालमत्ता खरेदी करताना सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे तिची कायदेशीर कागदपत्रे तपासणे. यामुळे तुम्हाला मालमत्तेच्या मालकी हक्काबाबत आणि कायदेशीर समस्यांबाबत स्पष्टता मिळेल. खालील कागदपत्रे तपासावीत:
- टायटल डीड (मालकी हक्काचा दस्तऐवज): मालमत्तेचा मालकी हक्क कोणाकडे आहे हे टायटल डीडमधून स्पष्ट होते. यामध्ये मालमत्तेचा इतिहास आणि मालकाचे नाव असते. हा दस्तऐवज सत्यप्रत (नोटराइज्ड) असावा आणि त्यावर कोणतेही कर्ज किंवा तारण (मॉर्टगेज) नसावे. (भारतीय मालमत्ता हस्तांतरण कायदा, १८८२, कलम ५४).
- एन्कमब्रन्स सर्टिफिकेट (EC): यामुळे मालमत्तेवर कोणतेही कर्ज, तारण, किंवा कायदेशीर वाद नसल्याचे स्पष्ट होते. हे प्रमाणपत्र साधारणपणे गेल्या १२ ते ३० वर्षांचे तपासले जाते. (निबंधक कार्यालयातून मिळते).
- प्रॉपर्टी टॅक्स रसीद: मालमत्तेचा कर नियमित भरला गेला आहे याची खात्री करा. थकित करामुळे भविष्यात अडचणी येऊ शकतात.
- नो ऑब्जेक्शन सर्टिफिकेट (NOC): जर मालमत्ता एखाद्या सोसायटीत असेल, तर सोसायटीकडून एनओसी घ्यावी. यामुळे मालमत्तेवर कोणतेही थकित शुल्क नसल्याचे स्पष्ट होते.
- कब्जा प्रमाणपत्र (Occupancy Certificate): बांधकाम पूर्ण झाल्याचे आणि मालमत्ता राहण्यायोग्य असल्याचे हे प्रमाणपत्र दर्शवते. (स्थानिक महानगरपालिका किंवा प्राधिकरणाकडून मिळते).
२. मालमत्तेची भौतिक स्थिती तपासा
मालमत्तेची कायदेशीर कागदपत्रे तपासल्यानंतर, तिची भौतिक स्थिती तपासणे तितकेच महत्त्वाचे आहे. यासाठी खालील गोष्टी लक्षात घ्या:
- बांधकामाची गुणवत्ता: भिंती, छत, आणि फ्लोअरिंग यांमध्ये कोणत्याही प्रकारचे क्रॅक किंवा गळती नाही ना, याची खात्री करा.
- प्लंबिंग आणि इलेक्ट्रिकल काम: पाण्याचा पुरवठा, ड्रेनेज सिस्टम, आणि इलेक्ट्रिकल वायरिंग यांची तपासणी करा. जुनी मालमत्ता असल्यास, यामध्ये दुरुस्तीची गरज असू शकते.
- रंगरंगोटी आणि देखभाल: मालमत्तेची देखभाल नीट झाली आहे की नाही, याची पाहणी करा. रंगरंगोटी किंवा इतर दुरुस्तीची गरज आहे का, याचा अंदाज घ्या.
- सोसायटी सुविधा: जर फ्लॅट एखाद्या सोसायटीत असेल, तर लिफ्ट, पार्किंग, आणि सुरक्षा व्यवस्था यांची स्थिती तपासा.
३. मालमत्तेचा इतिहास आणि मालकाची पार्श्वभूमी
मालमत्तेचा इतिहास जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे. यासाठी खालील गोष्टी तपासा:
- मालमत्तेचे मालक: मालमत्तेचा सध्याचा मालक कोण आहे आणि त्याच्याकडे मालकी हक्क स्पष्ट आहे की नाही, याची खात्री करा.
- मालमत्तेचा वापर: मालमत्ता व्यावसायिक की निवासी वापरासाठी आहे, याची खात्री करा. (स्थानिक झोनिंग कायद्यांनुसार).
- विवाद: मालमत्तेवर कोणताही कायदेशीर वाद, खटला, किंवा मालकी हक्काचा दावा नाही ना, याची खात्री करा.
४. आर्थिक बाबी
मालमत्ता खरेदी करताना आर्थिक बाबींची काळजी घेणे आवश्यक आहे:
- किंमत तपासणी: बाजारातील इतर मालमत्तांच्या तुलनेत किंमत योग्य आहे का, याची खात्री करा.
- होम लोन पात्रता: जर तुम्ही कर्ज घेणार असाल, तर बँकेच्या पात्रता निकषांनुसार मालमत्ता पात्र आहे का, याची खात्री करा.
- हस्तांतरण शुल्क: स्टॅम्प ड्युटी, नोंदणी शुल्क, आणि सोसायटी हस्तांतरण शुल्क यांचा अंदाज घ्या. (भारतीय स्टॅम्प कायदा, १८९९).
५. कायदेशीर सल्ला आणि तज्ञांची मदत
मालमत्ता खरेदी करताना कायदेशीर सल्लागाराची मदत घेणे फायदेशीर ठरते. कायदेशीर तज्ञ मालमत्तेच्या कागदपत्रांची तपासणी करू शकतात आणि तुम्हाला संभाव्य जोखमींबाबत सावध करू शकतात. याशिवाय, रिअल इस्टेट एजंट किंवा प्रॉपर्टी तज्ञ मालमत्तेच्या किमती आणि स्थानिक बाजारपेठेबाबत माहिती देऊ शकतात.
निष्कर्ष
पुनर्विक्री फ्लॅट किंवा घर खरेदी करणे ही एक गुंतवणूक आहे, जी योग्य तपासणी केल्यास फायदेशीर ठरू शकते. कायदेशीर कागदपत्रे, मालमत्तेची भौतिक स्थिती, आणि आर्थिक बाबी यांची काळजीपूर्वक तपासणी केल्यास तुम्ही सुरक्षित आणि फायदेशीर व्यवहार करू शकता. कायदेशीर सल्लागार आणि तज्ञांची मदत घेऊन तुम्ही भविष्यातील जोखमी टाळू शकता. (भारतीय करार कायदा, १८७२, आणि मालमत्ता हस्तांतरण कायदा, १८८२ यांचे पालन करा).
टिप्स एका दृष्टीक्षेपात
- टायटल डीड आणि एन्कमब्रन्स सर्टिफिकेट तपासा.
- मालमत्तेची भौतिक स्थिती आणि सोसायटी सुविधा पाहा.
- मालमत्तेचा इतिहास आणि मालकाची पार्श्वभूमी तपासा.
- आर्थिक बाबी आणि कर्ज पात्रता यांचा विचार करा.
- कायदेशीर सल्लागाराची मदत घ्या.